Huglin Index

De keuze van het juiste druivenras is voor de wijnmaker cruciaal om wijnen van hoge kwaliteit te produceren. Hier komt de Huglin Index om de hoek kijken, een hulpmiddel dat ook Nederlandse wijnmakers kan helpen bij het nemen van de beslissing welke druivenrassen het beste passen bij hun klimaat en terroir.

Wat is de Huglin Index?

De Huglin Index, genoemd naar de Franse wijnwetenschapper A.J. Huglin, is een maatstaf die wordt gebruikt om de geschiktheid van een bepaald gebied voor druiventeelt te bepalen op basis van klimatologische gegevens. De index houdt rekening met de gemiddelde en de maximum temperatuur tijdens het groeiseizoen (april tot oktober) en geeft wijnmakers een indicatie van het potentieel van een gebied.

Door te begrijpen hoe de gemiddelde temperatuur van hun wijngaarden zich verhoudt tot de ideale temperatuur-bereiken voor verschillende druivenrassen, kunnen wijnmakers beslissen welke druivenrassen het beste passen in hun regio.

Toepassing van de Huglin Index

De Huglin Index kan dus worden toegepast om de potentiële mogelijkheid voor druiventeelt van een bepaalde regio in te schatten.

Wijnbouwexperts hebben de optimale temperatuur-bereiken voor verschillende druivenrassen vastgesteld. Door de Huglin Index van een bepaald gebied hiermee te vergelijken, kunnen wijnmakers inschatten welke druivenrassen waarschijnlijk goed zullen groeien en rijpen.

Als de Huglin Index van een regio bijvoorbeeld aangeeft dat het klimaat geschikt is voor druiven die warme temperaturen vereisen, kunnen wijnmakers er voor kiezen om druivenrassen zoals Cabernet Sauvignon of Syrah aan te planten. Aan de andere kant, als de Huglin Index op jouw wijngaard wijst op een koeler klimaat, kunnen druivenrassen zoals Riesling, Pinot Noir of moderne druivenrassen meer geschikt zijn.

Met de opwarming van het klimaat zien we de index in de loop van de jaren stijgen. De wijnmakers kunnen de Huglin Index daarmee ook gebruiken om te bepalen of nieuwe druivenrassen die voorheen niet geschikt waren voor hun regio, nu wel haalbaar kunnen zijn.

Huglin Index per druivenras

Enkele voorbeelden van populaire druivenrassen, samen met hun ideale temperatuur-bereiken volgens de Huglin Index:

2100

• Grenache gedijt goed in warme en droge klimaten, zoals die in de regio Rhône Valley in Frankrijk. Het vereist veel zonlicht en warmte om de suikerrijping te bevorderen, waardoor het ideaal is voor gebieden met lange, hete zomers.
• Syrah gedijt in gematigde tot warme klimaten en presteert uitstekend in de Rhône Valley. Het ras heeft warmte nodig voor een optimale rijping en ontwikkelt complexe smaakprofielen in gebieden met voldoende zonlicht.

1900

• Sangiovese gedijt goed in warme klimaten, zoals te zien is in Toscane, Italië, waar het de basis vormt voor beroemde wijnen zoals Chianti en Brunello di Montalcino.
  
  
• Cabernet Sauvignon houdt van warmere klimaten en gedijt goed in gebieden met goed zonlicht en voldoende warmte. Het is een kenmerkende druif in Bordeaux en wordt wereldwijd verbouwd.

1800

• Merlot gedijt goed in gematigde klimaten met niet al te hoge temperaturen. Het kan zich aanpassen aan iets koelere omstandigheden, wat bijdraagt aan zijn populariteit in Bordeaux en andere regio's.

1700

• Pinot Noir is goed aangepast aan gematigde klimaten en wordt het best geproduceerd in regio's zoals de Bourgogne in Frankrijk. Het gedijt in gebieden met koele temperaturen en lange groeiseizoenen, wat helpt bij het behouden van de delicate aroma's en zuren.
• Chardonnay groeit goed in een breed scala aan klimaten, van koel tot warm. Het gedijt bijvoorbeeld goed in de Bourgogne en wordt wereldwijd verbouwd voor zowel stille als mousserende wijnen.
• Sauvignon blanc voelt zich ook thuis in koelere klimaten. Het gedijt goed in gebieden met voldoende zonlicht en koele nachten, wat helpt bij het behouden van de frisse zuren en karakteristieke aroma's.

1600

• Riesling is een druivenras dat de voorkeur geeft aan koelere klimaten. Het is prominent aanwezig in Duitse wijnregio's zoals de Moezel en de Elzas.
• Pinot gris groeit in de Elzas in Frankrijk. Het gedijt goed in gematigde omstandigheden en kan een breed scala aan smaakprofielen ontwikkelen, afhankelijk van het terroir.
• Souvignier gris voelt zich thuis in koele tot gematigde klimaten en is goed aangepast aan noordelijke Europese regio's zoals Duitsland en Nederland.

1500

• Müller Thurgau gedijt in koele tot gematigde klimaten, zoals die in Duitsland. Het is goed aangepast aan gebieden met kortere groeiseizoenen.
• Rondo is geschikt voor koele klimaten en wordt vaak aangetroffen in wijngebieden in Noord-Europa. Het is bestand tegen vorst en kan gedijen in gebieden met kortere groeiseizoenen, wat het een goede keuze maakt voor noordelijke regio's.
• Johanniter is een veelvoorkomend druivenras in Nederland, gekweekt voor witte wijnen. Het gedijt goed in het Nederlandse klimaat.
• Regent is een populaire blauwe druif in Nederland die goed bestand is tegen koudere omstandigheden.
• Cabernet cortis kan goed omgaan met koelere omstandigheden. Het ras is bestand tegen vorst en is daarom geschikt voor noordelijke Europese regio's zoals Nederland. 
• de meeste nieuwe druivenrassen Sauvitage en Sauvignon Soyhières.

1400

• Solaris is een witte druif die goed presteert in het Nederlandse klimaat, maar ook staat aangeplant in bijvoorbeeld Denemarken. 

Met behulp van de Huglin Index kunnen Nederlandse wijnmakers hun gemiddelde groeiseizoentemperatuur vergelijken met de optimale temperatuur-bereiken voor deze druivenrassen. Bovendien kunnen wijnmakers met moderne wijnbouwtechnieken soms druivenrassen verbouwen die traditioneel niet goed in een bepaalde regio zouden groeien. Als het klimaat van een bepaalde regio dicht bij de voorkeurstemperatuur van deze variëteiten ligt, is de kans groter dat ze goed gedijen en wijnen van goede kwaliteit opleveren.

Berekening van de Huglin Index:

De formule voor het berekenen van de Huglin Index is als volgt:

• K is de correctiefactor. Deze is afhankelijk van de breedtegraad waar de wijngaard zich bevindt. Hoe verder van de evenaar de wijngaard is verwijderd hoe langer de dagen in de zomer. De wijnrank profiteert daardoor dus van meer zonuren. In Nederland de correctiefactor 1,06.
• Internationaal meten we vaak van 1 april tot 30 september, het groeiseizoen. Omdat we in Nederland later oogsten meten we hier tot 31 oktober.
• T-med is de gemiddelde dagtemperatuur
• T-max is de maximale dagtemperatuur
• Van het gemiddelde van T-med en T-max trekken we 10 graden af. De wijnrank kan immers pas boven de 10 graden kan groeien.

1. Verzamel de gegevens

Verzamel de dagelijkse temperatuurgegevens voor elke dag van het groeiseizoen, dat meestal loopt van april tot en met oktober.

Dit kan met een eigen weerstation, maar je kunt ook de gegevens van een KNMI weerstation in de buurt ophalen. (www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/daggegevens)

2. Bereken het gemiddelde

Voor elke dag van het groeiseizoen, noteer je de gemiddelde en de hoogste temperatuur van die dag.

3. Bereken het verschil met 10°C

Trek 10°C af van elk gemiddelde dagelijkse temperatuur.

4. Sommeer de waarden

Tel alle verkregen waarden op van stap 3 voor alle dagen in het groeiseizoen en corrigeer met de correctiefactor.

Het resultaat van deze berekening is de Huglin Index voor het specifieke groeiseizoen en de specifieke locatie. Deze index geeft een indicatie van het totale potentieel aan warmteaccumulatie tijdens het groeiseizoen, wat nuttig is om te bepalen welke druivenrassen het best gedijen in een bepaalde wijnbouwregio.

De regio index kan nog worden worden gecorrigeerd door de specifieke ligging van de wijngaard zelf. Ligt ligt wijngaard op een helling, bij het water, bij de zee, ligt de wijngaard beschut tegen de wind en is de grond lemig of juist erg stenig of kalkrijk. Al deze factoren spelen mee.

Huglin Index voor Domein Bergen

Domein Bergen ligt op zavelgrond, 6 km van de zee, redelijk wat wind, maar ook beschut door een bosrand en het voedselbos. We zien dat de index in de afgelopen 20 jaar gemiddeld gestegen is van 1450 naar zo'n 1600, met uitschieters naar beneden (2015 en 2021) en naar boven (2018 en 2022). Dit is nog niet voldoende voor de klassiekers zoals Pinot noir en Chardonnay, maar de moderne druivenrassen zijn steeds beter mogelijk.

We hebben de Huglin Index gemeten op basis van een weerstation in de buurt. De komende jaren gaan we ook gegevens verzamelen op de wijngaarden zelf. Hierdoor kun je op basis van je weer-data al enigszins bepalen wanneer de druiven kunnen worden geoogst.

Tot slot

De Huglin Index biedt Nederlandse wijnmakers een wetenschappelijke benadering om de juiste druivenrassen te kiezen en te profiteren van de veranderende klimatologische omstandigheden. Door rekening te houden met zowel de Huglin Index als de lokale terroirkenmerken, kunnen wijnmakers wijnen produceren die niet alleen passen bij hun klimaat, maar ook uniek zijn voor hun specifieke regio.

Het is belangrijk op te merken dat de Huglin Index slechts één element is bij het nemen van beslissingen over druivenaanplant. Terroir, inclusief bodemgesteldheid, zonblootstelling en neerslag, speelt ook een cruciale rol bij het bepalen van de uiteindelijke kwaliteit van de geproduceerde wijnen.